วิธีต้มกาแฟแบบง่ายๆระหว่างไปแค้มป์

ในมุมของคนหลายคน รวมทั้งผมด้วย กาแฟอาจจะเป็นสิ่งวิเศษสุดสิ่งหนึ่งที่มนุษย์คิดค้นขึ้นมา มีเรื่องเล่าสืบต่อกันมาว่า นานมาแล้ว มีคนเลี้ยงแพะที่อาศัยอยู่แถวแอฟริกาตะวันออกเห็นแพะที่ตนเลี้ยงไปกินลูกไม้ชนิดหนึ่งที่ไหม้ไฟ แพะตัวนั้นคึกคักสดชื่น วิ่งไปมาทั้งวัน คนเลยเอามาลองบ้าง แต่เม็ดนั้นแข็งจึงเอามาบดแล้วต้มกับน้ำกลายเป็นเครื่องดื่มสีดำสนิท ที่หอมหวล จากจุดเริ่มต้นที่แสนจะเรียบง่าย ความสัมพันธ์อันยาวนานระหว่างมนุษย์กับกาแฟจึงถือกำเนิดขึ้น ไม่ว่าจุดกำเนิดนี้จะเป็นเรื่องบังเอิญตามธรรมชาติ หรือ เทพ เทวาบันดาลให้เป็นไป แต่ในที่สุดท่านทั้งหลายคงปฏิเสธไม่ได้ว่าการมีอยู่ของกาแฟก็เป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้โลกเบี้ยวใบนี้น่าอภิรมย์ยิ่งนัก ตื่นมาตอนเช้ามืด ในป่าเขา อากาศเย็นๆ นั่งชงกาแฟพร้อมชมภาพพระอาทิตย์ที่กำลังโผล่ขึ้นมาจากขอบฟ้า ทานคุกกี้ไปพลาง ดื่มกาแฟดำหอมกรุ่นไปพลาง คงจะนึกตามผมออกนะว่านี่จะเป็นช่วงเวลาที่แสนจะสุขกายสบายใจเพียงใด

การชงกาแฟนั้นมีหลากหลายวิธีมากทั้งนี้ขึ้นอยู่กับ ปฏิปทา (ความยึดมั่นเชื่อถือ) ของแต่ละคน ว่าสิ่งไหนดีไม่ดีอย่างไร ไล่เรียงตั้งแต่วิธีพื้นบ้านที่ใช้หม้อใบเดียว จนถึง เครื่องเพรสไฟฟ้าจากต่างประเทศราคาเป็นแสนเป็นล้าน สำหรับชีวิตกลางแจ้งระหว่างตั้งแคมป์คงจะเอาเครื่องมือแบบนี้ไปด้วยลำบาก หรือไม่ได้เลย เพราะฉะนั้นผมจะขอแนะนำวิธีชงกาแฟง่ายๆ ทำได้เลยไม่ต้องใช้เครื่องมืออะไรมากมายนัก อนึ่ง วิธีการเหล่านี้ใช้กับเม็ดกาแฟที่คั่วแล้ว คอกาแฟสำเร็จรูปที่อยากจะลองวิธีคลาสสิกนี้ก็เชิญนะครับ อาจจะติดใจเปลี่ยนแนวมาเป็นกาแฟบดเลยก็ได้นะ ท่านที่ไม่ดื่มกาแฟจะลองดูก็ไม่เสียหลายนะครับ ถือเสียว่าเป็นศิลปะแบบหนึ่ง ระหว่างต้มกาแฟก็ฝึกสมาธิได้ด้วยได้นะครับ

ขั้นแรกเราเริ่มจากบดเม็ดกาแฟ กระบวนการนี้จะใช้เครื่องที่บดด้วยมือ หรือเครื่องไฟฟ้าอัตโนมัติก็ได้แล้วแต่ว่าสะดวกแบบไหน เดี๋ยวนี้ตามห้างก็มีแบบที่คั่วและบดแล้วขายเลยนะครับ หลักการง่ายๆคือยิ่งบดละเอียดกาแฟจะยิ่งเข้มหรือขม กาแฟที่บดแล้วก็ใส่ถุงพลาสติกซิปล็อกติดใส่เป้ไปด้วย อยู่ได้เป็นอาทิตย์เลยครับ ต่อไปมาลองวิธีการชงดูบ้าง ขอแนะนำสัก 4 แบบนะ

1 เครื่องบีบ (French Press)

การต้มกาแฟแบบนี้ชาวตะวันตกนิยมมาก อุปกรณ์ง่ายและน่าจะมีกันทุกบ้านเลย การชงกาแฟแบบนี้ต้องมีเครื่องบีบที่เรียกว่า French Press  เป็นเหยือกทรงกระบอก ทำจาก แก้ว พลาสติก หรือ โลหะ  เลือกรุ่นที่ไม่หนัก ขนาดไม่ใหญ่สามารถเอาติดตัวไปแคมป์ด้วย  วิธีการก็ง่ายมากครับ คือ ต้มน้ำให้เดือด ระหว่างรอก็เอากาแฟบดใส่ลงไปในเครื่อง ประมาณ 1 ช้อนโต๊ะ ต่อน้ำหนึ่งลิตร เทน้ำร้อนราว 90 องศา ลงไป คนให้เข้ากัน แล้วก็ทิ้งไว้ 3-4 นาที จากนั้นกดตะแกรงช้าๆ ลงไปและบีบผงกาแฟไว้ด้านล่างอย่างเบาๆ จึงรินน้ำกาแฟที่อยู่ด้านบนของตะแกรงออกมาดื่มครับ

2 ผ่านกระดาษกรอง (Coffee Dripper)

แบบนี้ยิ่งง่ายเข้าไปใหญ่มีแก้วกาแฟใบนึง ถ้วยกรองรูปกรวยอีกใบนึงซึ่งมีรูอยู่ด้านล่าง เอากระดาษกรองใส่ในกรวย (กระดาษกรองมีขายตามห้างทั่วไป) ต้มน้ำให้เดือด รินน้ำร้อนลงไปที่กระดาษเพื่อให้เปียกติดถ้วยกรอง รินน้ำนั้นทิ้ง จากนั้นใส่กาแฟบดราว 1 ช้อนโต๊ะลงในกระดาษกรอง รินน้ำร้อนที่มีอุณหภูมิราว 90 องศา ผ่านกาแฟช้าๆ ปล่อยให้หยดจนหมด ทำซ้ำไปเรื่อยๆจนได้กาแฟหนึ่งถ้วยด้านล่างครับ

3 หม้อโมก้า (Moka Pot)

หม้อโมก้าเป็นอุปกรณ์ต้มกาแฟชนิดหนึ่ง ขนาดไม่ใหญ่ ราคาไม่แพงเลย เป็นที่นิยมในหมู่นักเดินป่าชาวอเมริกันและยุโรปอย่างมาก การทำงานของหม้อโมก้าอาศัยหลักการง่ายๆคือเมื่อน้ำเดือดในหม้อปิดใบเล็กๆ ที่อยู่ส่วนล่างสุดก็จะเกิดแรงดันขึ้น น้ำร้อนก็จะล้นขึ้นไปยังช่องส่วนกลางซึ่งเราเอากาแฟบดใส่ไว้ ช่องกลางที่ว่ามีตะแกรงกรองอยู่ทั้งข้างบนและล่าง  น้ำร้อนที่ดันตัวผ่านกาแฟบดนั้นล้นขึ้นมาก็จะกลายเป็นกาแฟ หอมกรุ่น ในถ้วยที่อยู่ส่วนบนสุดของเครื่อง กระบวนการนี้ใช้เวลาไม่นาน โดยปริมาณกาแฟที่ใส่ในช่องตรงกลางจะพอดีกับขนาดของหม้อน้ำที่อยู่ด้านล่าง หากเลือกใช้หม้อชนิดนี้แนะนำให้ใช้เตาสนามที่แข็งแรงมีฐานมั่นคงสำหรับวางหม้อโมก้าได้ครับ อาจจะต้องมีเทคนิคตอนต้มเล็กน้อยเพื่อไม่ให้กาแฟออกรสขมเกินไป หากใครสนใจเทคนิคเหล่านี้ติดต่อเราเพื่อสอบถามเพิ่มเติมได้นะครับ

4 ต้มแบบคาวบอย (Cowboy Brewing)

น่าจะถือได้ว่าเป็นแบบคลาสสิกที่สุด ใช้ หม้อ ใบเดียว ว่ากันว่าหม้อยิ่งเก่ายิ่งดี สัดส่วนคือ กาแฟหนึ่งถ้วยหรือแก้ว ใช้กาแฟบดหนึ่งช้อนโต๊ะ แต่ให้ทำเผื่อเกินที่จะดื่มไว้นะเพราะต้องเหลือตะกอนไว้ข้างล่างซึ่งไม่เอามาดื่มครับ วิธีการก็ง่ายมาก ก่อไฟ ตั้งหม้อหรือกาน้ำในหม้อให้อุ่น จากนั้นใส่กาแฟลงไป ตอนแรกผงกาแฟจะลอยต้มต่อไปเรื่อยๆ จนเดือด ผงกาแฟจะเริ่มจมลง ตอนต้มต้องให้เดือดจัดจริงๆ คือพล่านเลยนะครับ ถึงจะได้ผลดี พอเดือดเต็มที่แล้วยกหม้อลงจากไฟ ทิ้งไว้ราว 1 นาที จากนั้นใส่น้ำเย็นลงไปนิดหน่อย เพื่อจะช่วยเร่งให้ผงกาแฟตกตะกอน รินเอาน้ำกาแฟส่วนบนออกมาเบาๆนะครับ คืออย่าให้ผงที่ตกตะกอนอยู่ด้านล่างฟุ้งขึ้นมา เท่านีัก็ได้กาแฟสไตล์คาวบอยครับ

ท้ายสุด

อยากให้ทุกท่านได้ลองต้มกาแฟเองดูนะครับ ผมว่าก็เป็นสิ่งที่เพลิดเพลินเจริญใจ และ เสริมบรรยากาศในยามเช้าระหว่างตั้งแคมป์ได้อย่างดียิ่ง  ลองวิธีเหล่านี้แล้วได้ผลเป็นประการได้ก็บอกเล่าให้เราฟังบ้างครับ

แล้วพบกันบนเทรลครับ

พอล